کرسی علمی «بررسی نحوه اجرای تعهدات قائم به شخص در حقوق ایران» با حضور قضات، وکلا و پژوهشگران حقوق در پژوهشکده حقوق و قانون ایران و با مجوز هیأت حمایت از کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.
در ابتدای کرسی مدیر جلسه ضمن خوش آمد گویی به حضار، توضیح مختصری درباره کرسی ارائه و پس از آن ارائه کننده، نظریه خود را مطرح و ادله آن را بیان کرد که این ادله توسط ناقدین مورد بحث و گفتگو قرار گرفت.
در خصوص اعتبار تبصرۀ ماده ۴۷ قانون اجرای احکام مدنی مصوب ۱۳۵۶ تحت عنوان نحوۀ تعهدات قائم به شخص، در میان دکترین دو دیدگاه نسخ و عدم نسخ مطرح شده است. ارائه کننده این کرسی، ضمن بررسی استدلالات و استنادات هر دو دیدگاه و با توجه به نکات قوت و ضعف هر یک از آن‌ها، بر دیدگاه مبتنی بر عدم‌نسخ را صحه گذاشت.
اهم نکات مطرح شده توسط دکتر غبامرضا موحدیان به شرح زیر است:
۱. باید توجه داشت که مبانی و فلسفۀ تفسیر مضیق قوانین شکلی در پژوهش حاضر باید تبیین گردد.
۲. باید توجه داشت که کدام قسمت از ماده ۷۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی سابق احیا شده است؟ تمام ماده و یا صرفاً قسمتی که ناظر بر اجرای احکام است؟
۳. با توجه به مسئلۀ حاضر، اقدام مقتضی جهت شفافیت اعتبار مادۀ مذکور، رأی وحدت رویه نبوده و به همین جهت است که پژوهشگر موفق به جمع‌آوری آرا نشده است.
۴. باید توجه داشت که آیا مسئلۀ حاضر محلی جهت اعمال «الحاکم ولی الممتنع» است؟
۵. لازم است به این مسئله توجه داشت که جریمۀ مقرر در تبصرۀ ماده ۴۷ قانون اجرای احکام مدنی، تا چه زمانی ادامه‌دار خواهد بود؟ تا چه میزان می‌توان گفت که مفاد تبصرۀ مورد بحث، ضمانت اجرایی موثر است؟
اهم نکاتی که توسط دکتر حسین داودی بیرق در کرسی حاضر طرح شد، عبارت است از:
۱. در خصوص مبنای تفسیر مضیق قواعد شکلی باید توجه داشت که عمدتا مراد برقراری نظم است.
۲. اگر تبصرۀ ماده ۴۷ قانون اجرای احکام مدنی، نباشد در عمل، قاعده‌ای برای الزام متعهد در تعهدات قائم به شخص نخواهیم داشت.
۳. برای اظهار نظر در این خصوص، لازم است به اصل اجرای حکم و به طور کلی مصلحت و اصول حقوقی را در نظر داشت.
ارائه کننده:
فریبا آزاده رنجبر
پژوهشگر پژوهشکده حقوق و قانون ایران
ناقدین (به ترتیب حروف الفبا):
۱. حسین داودی بیرق
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی
۲. غلامرضا موحدیان
قاضی پیشین دیوانعالی کشور
مدیر جلسه:
فاطمه امیدی
پژوهشگر پژوهشکده حقوق و قانون ایران
زمان: سه شنبه، ۲ خرداد ۱۴۰۲، از سـاعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰
مکان: انقلاب، خیابان فخررازی، خیابان نظری، پلاک ۸۱، پژوهشکده حقوق و قانون ایران
